Τα νεοπλάσματα ορίζονται ως καλοήθη ή κακοήθη ανάλογα με την κλινική συμπεριφορά του όγκου. Οι καλοήθεις όγκοι παρουσιάζουν απώλεια της φυσιολογικής ρύθμισης της αύξησης, αλλά τείνουν να περιχαρακώνονται από κάψα και δεν διηθούν γειτονικούς ιστούς ή δεν μεθίστανται.
Οι καλοήθεις όγκοι γενικά προσδιορίζονται
με την προσθήκη της κατάληψης –όμα στο όνομα του κυττάρου από το οποίο προέρχονται. Παραδείγματα περιλαμβάνουν το λίπωμα και το αδένωμα. Ο όρος καρκίνος φυσιολογικά αναφέρεται σε κακοήθεις όγκους, που μπορούν να διηθούν του γειτονικούς ιστούς ή να μεθίστανται σε απομακρυσμένες εστίες. Η ορολογία των κακοήθων όγκων βασίζεται τυπικά στην εμβρυολογική προέλευση των κυττάρων των ιστών. Οι κακοήθεις όγκοι που προέρχονται από κύτταρα μεσεγχυματικής προέλευσης ονομάζονται σαρκώματα.
Αυτά περιλαμβάνουν καρκίνους που προέρχονται από μύες, οστά, τένοντες, λίπος, χόνδρους, λεμφικό ιστό, αγγεία και συνδετικό ιστό. Τα νεοπλάσματα επιθηλιακής προέλευσης ονομάζονται καρκινώματα. Αυτά μπορούν να κατηγοριοποιηθούν περαιτέρω σύμφωνα με την ιστολογική εμφάνιση των κυττάρων. Κύτταρα όγκων που έχουν κοκκιωματώδη πρότυπα ανάπτυξης ονομάζονται αδενοκαρκινώματα, ενώ εκείνα που προέρχονται από πλακώδη επιθηλιακά κύτταρα ονομάζονται πλακώδη καρκινώματα. Καρκίνοι που αποτελούνται από αδιαφοροποίητα κύτταρα που δεν αντιστοιχούν σε κανέναν ειδικό ιστό ονομάζονται «πτωχά διαφοροποιημένοι» ή «αδιαφοροποίητα» καρκινώματα.
Βαθμός Διαφοροποίηση Όγκου (grade)
Εκτός από τον τύπο του καρκίνου, είναι σημαντική η ταξινόμηση των όγκων σε σχέση με τη συμπεριφορά τους και την πρόγνωση ώστε να καθοριστεί η απαραίτητη θεραπεία και να εκτιμηθούν οι διαφορετικές δυνατές μορφές θεραπείας. Ο βαθμός διαφοροποίησης του όγκου είναι ένας ιστολογικός ορισμός και αναφέρεται στο βαθμό της κυτταρικής διαφοροποίησης. Υπάρχουν ξεχωριστά συστήματα παθολογοανατομικής διαφοροποίησης για κάθε ιστολογικό τύπο καρκίνου. Ανάλογα με τον τύπο του όγκου, αυτά τα συστήματα βασίζονται στον πυρηνικό πλειομορφισμό, την κυτταρικότητα, τη νέκρωση, την κυτταρική διήθηση και τον αριθμό των μιτώσεων. Αυξημένος βαθμός γενικά αντιστοιχεί σε αυξημένη διαφοροποίηση. Ενώ ο βαθμός του όγκου τυπικά έχει μικρότερη προγνωστική αξία απ’ ότι το στάδιό του, η διαφοροποίηση του όγκου έχει σπουδαία κλινική σημασία στα σαρκώματα μαλακών μορίων, στα αστροκυττώματα, του καρκίνους της μεταβατικής ζώνης του ουρογεννητικού συστήματος καθώς και στα Hodgkin και non-Hodgkin λεμφώματα.
Στάδιο Όγκου (stage)
Το στάδιο του όγκου καθορίζει την έκταση της νόσου και έχει σημαντική προγνωστική και θεραπευτική αξία στου περισσότερους τύπους καρκίνου. Η κλινική σταδιοποίηση βασίζεται στα αποτελέσματα μη επεμβατικής εκτίμησης, συμπεριλαμβανομένης της φυσικής εξέτασης και των διάφορων απεικονιστικών εξετάσεων. Η παθολογοανατομική σταδιοποίηση βασίζεται στα ευρήματα των χειρουργικών παρασκευασμάτων του όγκου και των βιοψιών και επιτρέπει την εκτίμηση της μικροσκοπικής νόσου που δεν μπορεί να διαπιστωθεί με τις απεικονιστικές τεχνικές. Η παθολογοανατομική σταδιοποίηση μπορεί να αναδείξει πιο εκτεταμένη διήθηση του όγκου απ’ ότι η κλινική εκτίμηση και αποτελεί την πιο αξιόπιστη πληροφορία. Οι κλινικοί ιατροί πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν επιχειρούν να συγκρίνουν την κλινική και την παθολογοανατομική σταδιοποίηση των ασθενών, καθώς αυτές οι δυο ομάδες μπορεί να έχουν δραματικά διαφορετικά αποτελέσματα.
Όπως και με το βαθμό διαφοροποίησης, τα συστήματα σταδιοποίησης διαφέρουν ανάλογα με τους διαφορετικούς τύπους όγκων. Σήμερα χρησιμοποιούνται κυρίως δυο συστήματα σταδιοποίησης, ένα που αναπτύχθηκε από την Union Internationale Contre le Cancer (UICC) και ένα από την American Joint Committee on Cancer (AJCC). Το UICC σύστημα βασίζεται στην ταξινόμηση TNM. Το Τ αναφέρεται στον πρωτοπαθή όγκο και βασίζεται στο μέγεθος του όγκου και τη διήθηση των περιβάλλοντων δομών. Οι όγκοι χαρακτηρίζονται από Τ1 έως Τ4, με τον υψηλότερο βαθμό Τ να αντιστοιχεί σε μεγαλύτερους και πιο εκτεταμένους όγκους. Το Ν αναφέρεται στους περιοχικούς λεμφαδένες, και έτσι οι κατηγοριοποίηση από Ν0 έως Ν3 αντιστοιχεί σε αυξανόμενο βαθμό λεμφαδενικής διήθησης. Τέλος, το Μ αναφέρεται σε απομακρυσμένη μεταστατική νόσο, με το Μ0 να δείχνει ότι δεν υπάρχουν απομακρυσμένες μεταστάσεις και το Μ1 και το Μ2 να δείχνουν παρουσία αιματογενούς μεταστατικής νόσου.
Το σύστημα AJCC διαιρεί τους καρκίνους σε στάδια από 0 έως IV, με τα υψηλότερα στάδια να αντικατοπτρίζουν πιο εκτεταμένη νόσο και φτωχότερη πρόγνωση. Ανεξάρτητα από το σύστημα σταδιοποίησης ή τον τύπο του όγκου, μεγαλύτερα στάδια σχετίζονται με μειωμένη επιβίωση.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου